Chcesz tworzyć biżuterię z metalu, ale nie masz odwagi działać „ciężkim sprzętem”? Jest na to sposób 🙂 Glinki metal clay są świetnym materiałem, który pozwala tworzyć oryginalne, rzeźbiarskie formy z metalu w prosty i przyjemny sposób. Zastanawiasz się, jak to działa i co będzie do tego potrzebne? Przeczytaj nasz krótki przewodnik i dowiedz się jak się przygotować do pracy z metal clay. Opowiemy o tym jakie narzędzia do metal clay są najpotrzebniejsze i jak zachować podstawowe zasady czystego warsztatu.
Glinki metal clay to specjalnie przygotowane glinki metalu (np. miedzi, brązu, srebra, a nawet złota i stali), składające się – najprościej rzecz ujmując – z bardzo drobno sproszkowanego metalu, papki papierowej oraz wody. Niektóre z nich sprzedawane są w formie proszku, w takim wypadku wodę dodajemy samodzielnie. Od ilości wody zawartej w glince zależy forma, w jakiej glinka jest sprzedawana. Możemy więc użyć bloku (glinki przypominającej plastelinę, którą można kształtować w ręku), strzykawki (to bardziej rozwodniona glinka, którą możemy wyciskać ze strzykawki) lub pasty (ta konsystencja zawiera najwięcej wody i nadaje się do malowania pędzelkiem).
Skład glinek wpływa również na sposób pracy z nimi. Początkowy etap to praca „na mokro” – wtedy, kiedy masa zawiera wszystkie trzy składniki. Następnie wykonywany przedmiot suszymy, pozbywając się zawartości wody. Na etapie „suchym” glinka przypomina gips i daje się dalej obrabiać. W kolejnym etapie wypalamy przedmiot, tym samym pozbywamy się drugiego składnika, czyli papieru. Pozostaje sam metal, który możemy jeszcze poddać ostatecznej obróbce.
Ubocznym skutkiem powyższych czynności jest kurczenie się materiału, należy więc biorąc to pod uwagę, wykonywać przedmioty w nieco większym rozmiarze niż jest to planowane.
JAKIE NARZĘDZIA DO METAL CLAY SĄ NIEZBĘDNE?
Powyżej opisany przebieg prac będzie wymagał nieco innego podejścia i innych narzędzi na każdym etapie pracy.
ETAP 1 – NA MOKRO
Na etapie pracy „na mokro” (podobnie jak w pracy z plasteliną) używamy własnych rąk, a także:
- przyrządów do wałkowania: wałek (czasem wałek fakturowy), podkładki dla uzyskania równej grubości wałkowanego materiału i mata podkładowa, do której materiał nie będzie przywierał, ewentualnie płytka do kształtowania wałeczków;
- narzędzi do cięcia: np. nóż segmentowy lub skalpel, ewentualnie foremki w różnych kształtach do wycinania określonych figur z rozwałkowanego materiału;
- przedmiotów do odciskania faktur: np. stemple, arkusze fakturowe lub inne przedmioty, które zostawią oryginalny ślad na powierzchni rozwałkowanego materiału, a także przedmioty nadające odpowiedni kształt wyrobu (np. drewniana mandryla ze stojakiem do kształtowania pierścionków)
Na tym etapie niezbędne będą również:
- cienki pędzelek do pasty (można nią uzupełnić nierówności i ubytki powierzchni, a także skleić wykonane części w jedną całość),
- naczynie z wodą (tu przechowujemy pędzelek, aby nie wysychał, a także strzykawkę, jeśli aktualnie jej nie używamy),
- butelka z aerozolem, do której nalejemy wody (dzięki niej możemy zwilżać powierzchnię w czasie pracy i zapobiegać jej przedwczesnemu wysuszeniu),
- wykałaczki (np. do wykonania otworów) oraz mokre chusteczki do wygładzania powierzchni.
Mogą się przydać także: miarka do pierścionków, gumowy blok służący za ruchomą podstawkę, silikon (do wykonywania własnych, wielorazowych form, które następnie będą wypełniane glinką metal clay) oraz specjalny korek, który można dowolnie ukształtować, a następnie na nim utworzyć ażurowy przedmiot (korek wypali się podczas wypalania, pozostawiając przestrzeń wewnątrz wyrobu).
ETAP 2 – SUSZENIE
W czasie suszenia możemy pozostawić przedmiot w ciepłym miejscu na dłuższy czas lub przyspieszyć proces suszenia używając suszarki do włosów lub podgrzewacza (np. kuchenki elektrycznej lub elektrycznego grilla). Można też wysuszyć wyrób w piekarniku, nie przekraczając jednak temperatury 240 stopni C.
ETAP 3 – NA SUCHO
Kolejny etap pracy z metal clay wymaga przede wszystkim
- narzędzi do szlifowania: pilniki o różnych kształtach, papier ścierny o różnej gradacji
Przydać się może także miniwiertarka i wiertła o różnych średnicach, narzędzie do rzeźbienia (do wykonywania wgłębnych dekoracji). Przydatne będą także pędzelek i pasta.
ETAP 4 – WYPALANIE
Sposób wypalania zależy od rodzaju glinki, należy się więc zawsze upewnić co zaleca w tym względzie producent.
- Małe, srebrne przedmioty możemy wypalać na kuchence gazowej, umieszczając nad palnikiem stalową siatkę, a na niej kładąc przedmiot.
- Bardziej precyzyjnym i uniwersalnym narzędziem do wypalania przedmiotów z glinki srebra będzie palnik gazowy, którym zdołamy równomiernie ogrzać cały przedmiot. Do wypalania palnikiem potrzebna będzie też żaroodporna płytka (np. skamoleks) oraz metalowa pęseta (korcęgi) do przytrzymywania lub odwracania wypalanego przedmiotu.
- Najwygodniejszym, choć niestety najbardziej kosztownym narzędziem do wypalania jest piec elektryczny, w którym możemy ustawić właściwą temperaturę wypału oraz (w niektórych piecach) czas wypalania. Cały proces wykona więc za nas piec. Musimy jednak zachować środki ostrożności, o których przeczytasz poniżej, związane z bardzo wysoką temperaturą wewnątrz komory pieca, a co za tym idzie – temperaturą wypalanych wyrobów. Przyda się więc, jw. skamolex, korcęgi, ewentualnie rękawice termiczne, a często także włókno ceramiczne do zabezpieczania uniesionych, wypukłych fragmentów wyrobu w czasie wypalania.
- Niektóre glinki (głównie glinki miedzi i brązu) mogą być wypalane wyłącznie w piecu, często przy użyciu pojemnika z węglem aktywowanym, co zapobiega ich utlenianiu się na powierzchni). Proces wypału takich glinek trwa długo i składa się z kilku części, warto więc przemyśleć możliwość przesłania wyrobów do punktu, w którym zostanie on fachowo wypalony.
ETAP 5 – WYKOŃCZENIE
Wyrób po wypaleniu musimy jeszcze oczyścić metalowymi szczotkami z osadu, który zbiera się na powierzchni w czasie wypalania. Na tym etapie mamy do czynienia z twardym metalem, wszelka obróbka będzie więc trudniejsza i bardziej wymagająca. Bardzo przydatna będzie miniwiertarka z wymiennymi końcówkami, dzięki której w razie potrzeby przewiercimy otwór i wyszlifujemy, a także wypolerujemy powierzchnię. Ostatni szlif nada wyrobowi narzędzie do polerowania (tzw. polernik) i/lub flanelowa szmatka, włóknina do satynowania i ewentualnie oksyda (do przyciemnienia powierzchni).
PÓŁPRODUKTY
Zapięcia (do kolczyków czy broszek) można wykonać własnoręcznie, np. z drutu lub blachy srebrnej próby 999. Wymaga to jednak podstawowych umiejętności złotniczych, łatwiej więc jest wykorzystać gotowe (i przygotowanie w celu użycia z glinkami metal clay) zapięcia, zawieszki, mostki itp. Podobnie można użyć gotowych opraw do cyrkonii.
CZYSTY I BEZPIECZNY WARSZTAT METAL CLAY
Użycie glinek metal clay jest bardzo proste, aby jednak było efektywne, należy przestrzegać kilku zasad, o których piszemy poniżej.
Każdy rodzaj glinki wymaga innego, osobnego zestawu narzędzi lub ich starannego czyszczenia przed każdą zmianą materiału. Glinki różnych metali nie powinny bowiem mieszać się ze sobą.
Zbieraj wszystkie suche resztki, które powstają w czasie pracy (również pył po piłowaniu). Materiał, który nie jeszcze wypalony, zachowuje swoje właściwości i po dodaniu wody może posłużyć np. jako pasta.
Niezużyty w całości, mokry materiał, przechowuj w szczelnym opakowaniu (np. w torebce strunowej), utrzymując wewnątrz wilgotną atmosferę. Pędzelek i strzykawkę przechowuj w wodzie lub w wilgotnej atmosferze.
Dopasuj sposób wypalania glinki do zaleceń producenta i zachowaj szczególną ostrożność przy suszeniu i wypalaniu wyrobów. Przedmioty podczas suszenia i wypalania mogą być bardzo gorące, nie należy więc w żadnym wypadku dotykać ich bezpośrednio. W pobliżu pieca i podgrzewacza nie powinny znajdować się żadne łatwopalne przedmioty.
Glinki metal clay nie są toksyczne. Także dym powstający podczas wypalania nie jest szkodliwy, należy jednak pamiętać o częstym wentylowaniu pomieszczenia.
NARZĘDZIA DO METAL CLAY PODSUMOWANIE
Opisany powyżej zestaw narzędzi możesz skompletować online. W ofercie naszego sklepu znajdziesz wymienione przybory, a także materiały przeznaczone do samodzielnej nauki.
Wiele cennych informacji na temat tworzenia biżuterii z glinek metal clay zawiera oferowany przez nas skrypt „Biżuteria z Metal Clay”. Praktyczne zastosowanie metal clay od przećwiczysz wykonując zadania zawarte w naszych filmach instruktażowym. Znajdziesz je w dziale „nauka online” naszego sklepu.
Chcesz uczyć się tworzenia biżuterii metal clay razem z nami?
Zapisz się na nasze stacjonarne warsztaty metal clay